«КӨК БӨРІ» КОНЦЕПТІСІНІҢ ТҮРКІ ХАЛЫҚТАРЫ ТІЛІНДЕГІ ОРНЫ: ҚАЗАҚ, ӨЗБЕК ЖӘНЕ ҚАРАҚАЛПАҚ ТІЛДЕРІНДЕГІ ЛИНГВОМӘДЕНИ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ

Ы.А. Құттымұратова

doi:10.55956/SOFH7424

Авторлар

Ы.А. Құттымұратова

DOI:

https://doi.org/10.55956/SOFH7424

Тірек сөздер:

көк бөрі, мифология, түркі халықтары, лингвомәдениет, прагматикалық талдау, мәдениетаралық ұғым, қазақ тілі, өзбек тілі, қарақалпақ тілі, тотемдік бейне, символ

Аңдатпа

Бұл мақалада «Көк бөрі» концептісінің түркі халықтарының – қазақ, өзбек және қарақалпақ тілдеріндегі лингвомәдени ерекшеліктері прагматикалық және мәдениетаралық аспектілер негізінде талданады. Ежелгі түркі мифологиясында ерекше орын алатын көк бөрі бейнесі әртүрлі этностардың тілдік санасында рухани күш, еркіндік пен батырлықтың символы ретінде қалыптасқан. Мақалада көк бөрі туралы мифтер, мақал-мәтелдер мен көркем мәтіндердегі көріністері салыстырмалы лингвистикалық тұрғыдан сараланып, ортақ және ұлттық ерекшеліктері ашылып көрсетіледі. Сонымен қатар «көк» және «бөрі» сөздерінің семантикалық-құрылымдық табиғаты үш тілде қарастырылып, олардың концептуалдық аясы айқындалады.

Библиографиялық сілтемелер

1. Көк Бөрі. Қазақша Уикипедия [Электронды ресурс] Кіру режимі: https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%A9%D0%BA_%D0%91%D3%A9%D1%80%D1%96 Қаралған күні: 19.08.2024

2. Madazimova, M.B.Q. Religious beliefs about the wolf and its genesis. Journal NX – A Multidisciplinary Peer Reviewed Journal, (2020). - 6(6). - 100–102 p.

3. Ordabekova, K., Tulepova, S., Zholshayeva, M., & Kurkebayev, K. The concept “Wolf” in Kazakh language: Traditional conceptualisations. Journal of Language and Cultural Education. 2023. - 10(2). - 73–83 p.

4. Ruzmetova, S.A. Theoretical foundations of Uzbek folk epic. Intersections of Faith and Culture: American Journal of Religious and Cultural Studies. – 2023. - 1(10), 89–93 p.

5. Yurtbaşu, M. Kazakh proverbs. Omniglot [Электронды ресурс] Кіру режимі: https://omniglot.com/language/proverbs/kazakh.htm Қаралған күні: 19.08.2024

6. Qishloq xo‘jaligiga oid izohli lug‘at. Электронды ресурс] Кіру режимі: https://www.agro.uz Қаралған күні: 19.08.2024

7. Countries and Their Cultures. Karakalpaks. [Электронды ресурс] Кіру режимі: https://www.everyculture.com/wc/Tajikistan-to-Zimbabwe/Karakalpaks.html Қаралған күні: 19.08.2024

«КӨК БӨРІ» КОНЦЕПТІСІНІҢ ТҮРКІ ХАЛЫҚТАРЫ ТІЛІНДЕГІ ОРНЫ: ҚАЗАҚ, ӨЗБЕК ЖӘНЕ ҚАРАҚАЛПАҚ ТІЛДЕРІНДЕГІ ЛИНГВОМӘДЕНИ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ